Doorgezakte voet/enkel (overpronatie) 

Wat is (over)pronatie?

De voet is een complex structuur "ontworpen" om zich aan te passen aan verschillende oppervlakken.
Pronatie is een natuurlijk mechanisme, bedoeld om schok op te vangen. Proneren en supineren vormen de basis voor een normaal, gezond looppatroon. Het looppatroon begint met haklanding: de voet landt aan de buitenkant van de hak (vandaar dat onze schoenen meestal aan de buitenkant van de kant aflsijten).
Vlak na de haklanding worden de voet en enkel flexibel (slap) en kantelen naar binnen. De boog van de voet zakt enigzins door. Dit heet pronatie en is een normaal verschijnsel.
Na 't proneren, gebeurd het tegenovergestelde: aan het eind van de mid-standsfase worden de spieren in de voet gespannen en de voet kantelt naar buiten en de boog v/d voet komt weer netjes omhoog. Dit heet supinatie en is nodig om de hiel van de grond af te krijgen en de voet voor te bereiden voor de afzetfase (ook wel afwikkelingsfase genoemd). De afzetfase is nodig om het lichaam naar voren te stuwen.
Proneren en supineren vormen de dus basis voor een normaal, gezond looppatroon.

Helaas ervaren de meeste mensen een abnormaal looppatroon. Dit heeft vooral te maken met de harde, onnatuurlijke oppervlakken (tegels, beton, asfalt etc) waar we dagelijks op lopen, plus het feit dat veel mensen flexibile enkels hebben en vrij zwakke spieren in voet en enkel.
In plaats van te proneren en supineren, proneert de voet te diep en te langdurig. De enkel zakt te ver naar binnen. Hierdoor kan er geen supinatie plaatsvinden en kan de voet zich niet goed afzetten om het lichaam efficient naar voren te stuwen.

Is overpronatie slecht voor het lichaam?

De krachten die op de voet inwerken tijdens het lopen bedragen 2 a 3 maal het eigen lichaamsgewicht (bij hardlopen zelfs 5 keer). Dus een afwijking in het looppatroon werkt helemaal door tot aan het bovenlichaaam en kan vaak tot pijn en blessures leiden.
Naar verloop van tijd als men ouder wordt, of veel loopt (of vaak hardloopt) beginnen de gevolgen van overpronatie zich te manifesteren. Bijvoorbeeld, veel mensen boven de 50 ervaren diverse voetklachten, zoals hielspoor. Mensen die vaak hardlopen, kunnen last krijgen van Achillespijn of kniepijn. Als men lange tijd moet staan op 't werk, dan ervaart men rugklachten (vooral pijn in de onderrug). Dit alles kan te maken hebben met overpronatie.
Talloze studies hebben aangetoond dat overpronatie:
a) bij heel veel mensen voorkomt
b) de oorzaak kan zijn van alledaagse klachten, zoals knieklachten en rugpijn
c) gevolgen heeft voor de lichaamshouding
NB: over-pronatie is niet hetzelfde als platvoeten. De meeste mensen die overproneren hebben een normale voetboog; soms een lage voetboog, maar zeker gaan platvoeten.

Hoe kan overpronatie voorkomen worden?

Podotherapeuten schatten dat 70% van de bevolking overproneert ! Beter, stabieler schoeisel kan hierbij helpen, of bepaalde voet- en enkelversterkende oefeningen.

Maar de meest effectieve oplossing is om een corrigerende zool in de schoen te dragen. Correctiezolen (of steunzolen) voorkomen of verminderen overpronatie en corrigeren daardoor ons looppatroon.
Steunzolen kunnen speciaal aangemeten worden door podotherapeut.